🔒 Hesap Dondurma ve Erişim Engeli

”Kripto Borsalarında Hukuki Müdahale”

🔒 Hesap dondurma ve erişim engeli, kripto para borsalarında en sık karşılaşılan ve en karmaşık sonuçlar doğuran uyuşmazlık türlerinden biridir. Kullanıcının dijital cüzdanına erişimin engellenmesi, yalnızca teknik bir aksaklık değil; aynı zamanda sözleşmesel sorumluluk, tüketici hakları ve veri güvenliği açısından doğrudan bir hesap dondurma ve erişim engeli vakası olarak değerlendirilir. Özellikle merkeziyetsiz platformlarda yaşanan belirsiz müdahaleler, hukuki denetimden uzak kaldığında, hesap dondurma ve erişim engeli süreci yatırımcının hak kaybına ve delil sunumunda ciddi zorluklara yol açabilir.

🧭 Dijital Varlıklara Fiziksel Engel

Kripto para borsalarında yaşanan hesap dondurma ve erişim engeli vakaları, yatırımcılar açısından en kritik uyuşmazlık türlerinden biridir. Dijital cüzdanlara erişimin engellenmesi, sadece teknik bir sorun değil; aynı zamanda Türk Borçlar Kanunu, Tüketici Kanunu ve Ceza Hukuku kapsamında doğrudan hak ihlali anlamına gelir. Bu içerikte, hesap dondurma işleminin hukuki niteliği, dava yolları, teknik delil yönetimi ve önleyici tedbirler detaylı biçimde ele alınmaktadır.

📜 1. Hesap Dondurma Nedir?

Hesap dondurma, kripto para borsasının kullanıcıya ait dijital cüzdanı veya işlem panelini geçici veya süresiz olarak erişime kapatmasıdır. Bu işlem genellikle şu gerekçelerle yapılır:

  • 🔍 Şüpheli işlem tespiti (ani transfer, yüksek hacimli alım-satım)
  • 🧾 Kimlik doğrulama eksikliği (KYC belgelerinin eksikliği)
  • 🛡️ MASAK bildirimi veya yasal inceleme süreci
  • 📄 Sözleşme ihlali iddiası (çoklu hesap, bot kullanımı, manipülasyon)

Ancak bu gerekçelerin hukuki geçerliliği, her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Keyfi veya belirsiz gerekçelerle yapılan dondurma işlemleri, hukuka aykırı sayılabilir.

⚖️ 2. Hukuki Dayanaklar ve Mevzuat

Hesap dondurma işlemi, aşağıdaki mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirilir:

  • TBK m.112: Borcun ifası imkânsız hale gelirse, borç sona erer. Ancak borsa keyfi olarak erişimi engelliyorsa, bu madde uygulanamaz.
  • TKHK m.4 ve m.13: Tüketici sözleşmelerinde açık ve anlaşılır hüküm bulunmalıdır. Hesap dondurma gerekçesi sözleşmede yer almıyorsa, işlem geçersiz sayılabilir.
  • CMK m.134: Dijital delillerin incelenmesi için mahkeme kararı gerekir. Hesap dondurma sonrası delil sunumu bu maddeye dayanır.
  • KVKK m.11: Kullanıcı, kişisel verilerine erişme ve düzeltme hakkına sahiptir. Hesap dondurma bu hakları engelliyorsa, veri ihlali doğabilir.

🧑‍⚖️ 3. Dava Türleri ve Mahkeme Seçimi

🏛️ Dava Türü📌 Açıklama
Tüketici DavasıBorsa ile yapılan işlem bireysel ise, Tüketici Mahkemesi görevlidir.
Tazminat DavasıHesap dondurma nedeniyle oluşan maddi zararlar için Asliye Hukuk Mahkemesi.
Ceza SoruşturmasıDolandırıcılık veya zimmet iddiası varsa, Cumhuriyet Savcılığına başvuru.
İhtiyati Tedbir TalebiHesabın açılması için geçici erişim kararı talep edilebilir.

Dava türü, uyuşmazlığın niteliğine göre belirlenmelidir. Yanlış mahkemede açılan dava, usulden reddedilebilir.

📉 4. Erişim Engeli Sonrası Zarar Türleri

Hesap dondurma işlemi, yatırımcının hem maddi hem manevi zarar görmesine neden olabilir:

  • 💰 Maddi Zarar: Hesapta bulunan kripto varlıkların değer kaybı, işlem fırsatlarının kaçırılması, staking veya faiz gelirlerinin durması.
  • ⏱️ Zaman Kaybı: Teknik destek süreçlerinin uzaması, dava sürecinin gecikmesi, yatırım stratejisinin aksaması.
  • 🧠 Psikolojik Etki: Belirsizlik, yatırım güveninin sarsılması, stres kaynaklı zararlar.

Bu zararlar, bilirkişi raporları ve işlem geçmişiyle belgelenerek tazminat davasına konu edilebilir.

🧾 5. Teknik Delil Yönetimi

Hesap dondurma vakalarında delil sunumu dijital altyapıya dayanır. Aşağıdaki yöntemler kullanılmalıdır:

  • 🧮 Hash Sabitleme: Ekran görüntüleri SHA256 ile sabitlenmelidir. Bu işlem, delilin sonradan değiştirilmediğini kanıtlar.
  • 🕒 Zaman Damgası: Belgelerin oluşturulma zamanı hukuken doğrulanmalıdır. Özellikle işlem geçmişi ve destek yazışmaları için önemlidir.
  • 📊 Blok zincir Kayıtları: İşlem ID, tarih, miktar ve cüzdan adresi sunulmalıdır. Bu kayıtlar, işlemin gerçekten gerçekleştiğini gösterir.
  • 💻 Cihaz İmajı: Hesaba erişilen cihazdan adli bilişim uzmanı eşliğinde imaj alınmalıdır. Bu işlem, CMK m.134 kapsamında yapılmalıdır.

📑 6. Kullanıcı Sözleşmesinin İncelenmesi

Kripto borsalarıyla yapılan işlemlerde kullanıcı sözleşmesi belirleyici rol oynar. Hesap dondurma işlemi sözleşmede açıkça tanımlanmış olmalıdır. Aksi halde, TBK m.20 uyarınca genel işlem şartı geçersiz sayılabilir.

Sözleşme şu yönlerden incelenmelidir:

  • 📌 Dondurma gerekçesi açık mı?
  • ⏳ Süre sınırı belirtilmiş mi?
  • 🛠️ İtiraz ve destek mekanizması tanımlanmış mı?
  • ⚖️ Yetkili mahkeme ve hukuk sistemi belirtilmiş mi?

Sözleşme eksik veya belirsizse, kullanıcı lehine yorum yapılabilir.

🛡️ 7. Önleyici Hukuki Tedbirler

Hesap dondurma riskini azaltmak için kullanıcılar şu adımları izlemelidir:

  • 📋 Sözleşme İncelemesi: Kayıt olmadan önce tüm şartlar okunmalı, özellikle erişim kısıtlamaları kontrol edilmelidir.
  • 📤 Belgelerin Yedeklenmesi: İşlem geçmişi, ekran görüntüleri ve yazışmalar düzenli olarak saklanmalı.
  • 🧾 Kimlik Doğrulama: KYC belgeleri eksiksiz sunulmalı, doğrulama süreci tamamlanmalıdır.
  • 📊 Gelir Kaydı: Kripto gelirleri düzenli olarak beyan edilmeye hazır tutulmalı.

Bu adımlar, olası uyuşmazlıklarda savunma gücünü artırır.

🌐 8. Yurt Dışı Borsalarda Hesap Dondurma

Türkiye’de temsilciliği olmayan borsalarda yaşanan erişim engelleri, uluslararası hukuk kapsamında değerlendirilir. Bu durumda:

  • 📜 Sözleşmede tahkim şartı varsa, dava yerine tahkim süreci işletilir.
  • 📤 Tebligat süreci Adalet Bakanlığı üzerinden yürütülür.
  • ⚖️ Yetki sorunu HMK m.5 uyarınca değerlendirilir.
  • 🌍 Delil paylaşımı için adli yardımlaşma prosedürleri uygulanır.

Bu süreçler zaman alabilir, bu nedenle teknik deliller önceden toplanmalıdır.

🧩 9. Bilirkişi Süreci ve Teknik Raporlar

Dava sürecinde teknik bilirkişi raporu, delillerin geçerliliğini ve zarar miktarını ortaya koyar. Rapor şu unsurları içermelidir:

  • 📅 Hesap dondurma tarihi ve süresi
  • 💼 Hesapta bulunan varlıkların türü ve değeri
  • 📈 İşlem fırsatlarının kaçırılması
  • 🧪 Teknik erişim engelinin nedenleri

Bu rapor, mahkeme kararının temel dayanağıdır.

📚 10. Emsal Kararlar ve Yargı Eğilimleri

Türkiye’de kripto borsa kaynaklı hesap dondurma davaları henüz istikrarlı bir Yargıtay içtihadına kavuşmamış olsa da yerel mahkemelerde şu eğilimler gözlemlenmektedir:

  • ❌ Sözleşmede açık hüküm yoksa: Mahkemeler, kullanıcı lehine yorum yaparak dondurma işlemini geçersiz sayabilmektedir. Özellikle sözleşmede “tek taraflı erişim engeli” gibi belirsiz ifadeler varsa, bu durum tüketici aleyhine yorumlanmaz.
  • ⏳ Destek süreci 30 günü aşarsa: Teknik destek veya kimlik doğrulama süreci makul süreyi aştığında, mahkemeler “gecikmiş ifa” gerekçesiyle tazminat kararı verebilmektedir.
  • 📉 Zararın blok zincirle ispatı: Bazı kararlar, kullanıcıların blok zincir üzerindeki işlem fırsatlarını kaçırdığını teknik bilirkişi raporlarıyla ortaya koymuş ve bu zararları hükme bağlamıştır.

Bu kararlar, dava açmadan önce strateji belirlemede yol gösterici olabilir.

🧠 11.  Dijital Erişim, Hukuki Güvenceyle Korunur

Kripto para borsalarında yaşanan hesap dondurma ve erişim engeli vakaları, yatırımcının dijital varlıklarına doğrudan müdahale anlamına gelir. Bu tür işlemler, teknik gerekçelerle sınırlı kalmamalı; hukuki denetime açık olmalıdır. Her kullanıcı, işlem öncesi sözleşme şartlarını dikkatle incelemeli, işlem sonrası belgelerini düzenli olarak yedeklemeli ve olası bir uyuşmazlıkta teknik delil yönetimini eksiksiz yürütmelidir.

📌 Hesap dondurma işlemi, sadece bir platform kararı değil; hukuki bir iddiadır. Bu nedenle, her erişim engeli vakası, teknik altyapı ve mevzuat birlikte değerlendirilerek ele alınmalıdır. Dijital delillerin sabitlenmesi, sözleşme hükümlerinin yorumlanması ve zararların bilirkişi raporlarıyla belgelenmesi, sürecin sağlıklı ilerlemesi için zorunludur.

🗣️ Yüz Yüze Görüşme ile Süreci Hızlandırın Güvenli ve Etkili Yaklaşım

Eğer kripto para borsasında hesabınıza erişiminiz engellendiyse, süreci yalnızca yazışmalarla değil; belgelerinizle birlikte doğrudan görüşerek ilerletmek çok daha etkili olacaktır. İstanbul’daki ofislerimizde sizi birebir ağırlayarak; işlem geçmişinizi birlikte analiz edebilir, teknik altyapınızı hukuki çerçeveye oturtabilir ve haklarınızı güvence altına alacak adımları hızla başlatabiliriz.

📍 Kadıköy Ofisi – Fikirtepe Mah. Yıldırım Sok. No:2C
📍 Şişli Ofisi – Büyükdere Cad. No:52 / 7, Mecidiyeköy
📞 📱 0505 329 10 11☎️ 0212 224 57 00💬 WhatsApp ile iletişim kur

📞 İletişim Bilgileri ve Ulaşım

🏢 Kenan Uysal Hukuk Ofisi – Kadıköy / İstanbul

🏢 Kenan Uysal Hukuk Ofisi – Şişli / İstanbul