Bilişim Sisteminin İşleyişinin Engellenmesi ve Verilerin Yok Edilmesi
Bilişimin Engellenmesi Suçları; bilişim Sisteminin İşleyişinin engellenmesi ve verilerin yok edilmesi suçları; Bilişim sistemleri, modern toplumun temel yapı taşlarından biridir. Ancak, bu sistemlerin kötüye kullanımı, hem bireyler hem de kurumlar için ciddi sonuçlar doğurabilir. Türk Ceza Kanunu (TCK) 244. Madde, bilişim sistemlerini korumayı amaçlayan bir düzenleme olup, sistemin işleyişini engelleyen veya verileri yok eden fiilleri suç olarak düzenler.
1. TCK 244. Madde: Hukuki Düzenlemeler ve Tanımlamalar
TCK 244. madde, bilişim suçlarına dair dört temel suç tipini düzenler ve bu suçların cezai karşılığını belirler:
1.1. Bilişim Sisteminin İşleyişinin Engellenmesi veya Bozulması
Bu suç, bir bilişim sisteminin çalışmasını engellemeyi ya da sistemin işleyişine zarar vermeyi kapsar. Tipik örnekler arasında şunlar bulunmaktadır:
Zararlı yazılımlar (virüs, trojan gibi) yüklenmesi,
Sistemlerin erişilemez hale getirilmesi.
Hukuki Dayanak: TCK 244/1, bilişim sisteminin işleyişine müdahale eden her türlü eylemi suç olarak düzenler.
1.2. Bilişim Sistemindeki Verilerin Yok Edilmesi veya Değiştirilmesi
Bu suç, bilişim sistemlerinde kayıtlı verilerin silinmesi, değiştirilmesi veya kullanılamaz hale getirilmesini ifade eder. Örnekler:
Şirketlere ait müşteri bilgilerinin veri tabanından silinmesi,
Kişisel verilerin değiştirilerek mağduriyet yaratılması.
Hukuki Dayanak: TCK 244/2, bilişim sistemlerindeki verilerin kasıtlı olarak yok edilmesini veya değiştirilmesini suç olarak tanımlar.
1.3. Sisteme Yetkisiz Erişim ve Bilgilerin Kötüye Kullanılması
Bir bilişim sistemine izinsiz olarak erişim sağlamak ve burada yer alan bilgileri kötüye kullanmak da TCK kapsamında suçtur. Örneğin:
Bir kurumun gizli dosyalarına yetkisiz erişim,
Bilgilerin ticari amaçla üçüncü kişilerle paylaşılması.
1.4. Cezai Yaptırımlar
TCK 244. maddeye göre bilişim suçlarında uygulanacak cezalar şu şekilde düzenlenmiştir:
Bilişim sisteminin işleyişine müdahale: 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası,
Verilerin yok edilmesi veya değiştirilmesi: 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası.
2. Bilişim Suçlarının Oluşma Sebepleri ve Örnekler
2.1. Suçların Oluşma Sebepleri
Bilişim suçlarının temel sebepleri arasında şunlar yer almaktadır:
Kişisel veya ticari çıkar sağlama,
Rakip firmalara zarar verme,
Veri güvenliğindeki açıkların kötüye kullanılması.
2.2. Bilişim Suçlarına Örnekler
Hacker saldırıları: Önemli bir şirketin veri tabanına saldırı düzenlenmesi,
Sahte e-posta: Kullanıcılardan kişisel bilgilerin çalınması,
Kredi kartı dolandırıcılığı: Online sistemler üzerinden kredi kartı bilgilerine erişim sağlanması.
3. Bu Suçlara Karşı Alınabilecek Önlemler
3.1. Kurumsal Güvenlik Önlemleri
Firewall (güvenlik duvarı) ve anti virüs yazılımlarının düzenli güncellenmesi,
Çalışanlara veri güvenliği konusunda eğitim verilmesi,
Veri tabanlarının düzenli olarak yedeklenmesi.
3.2. Bireysel Güvenlik Önlemleri
Güçlü ve düzenli olarak değiştirilen şifreler kullanılması,
Bilinmeyen kaynaklardan gelen e-posta ve dosyaların açılmaması,
Kişisel verilerin paylaşımında dikkatli olunması.
4. Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi’nin Bilişim Suçlarına Yönelik Hizmetleri
Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi, bilişim suçları ile ilgili geniş kapsamlı hukuki destek sunmaktadır. Ofisin bilişim hukuku alanındaki hizmetleri şunlardır:
4.1. Hukuki Danışmanlık
Bilişim sistemlerinin korunmasına yönelik yasal önlemler hakkında danışmanlık,
Verilerin güvenliği ve bilişim sistemlerine yönelik risklerin analizi.
4.2. Davalarda Temsil ve Savunma
Bilişim suçlarına ilişkin davalarda müvekkillerin savunulması,
Sistemlere müdahale eden kişilerden maddi ve manevi tazminat talep edilmesi.
4.3. Şirketler İçin Özel Çözümler
Çalışanlara bilişim suçları konusunda eğitim verilmesi,
Kurumsal veri güvenliğinin artırılmasına yönelik stratejik çözümler.
5. Sonuç ve Öneriler
Bilişim suçları, teknolojinin yaygınlaşması ile birlikte giderek artan bir tehdit haline gelmiştir. TCK 244 kapsamında düzenlenen suçlar, bireylerin ve kurumların bilişim sistemlerinin güvenliğini korumasını gerektirmektedir. Bu tür suçlarla karşılaşmamak için hem teknik hem de hukuki önlemler alınmalıdır. Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi, bilişim hukuku alanındaki uzmanlığı ile müvekkillerine profesyonel destek sağlayarak hak kaybını önlemeyi ve bilişim sistemlerini korumayı hedeflemektedir.
Türk Ceza Kanunu Md.244
Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme
Madde 244- (1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
TCK’nun 244. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında bilişim sistemine veya verilere zarar verme eylemleri ayrı suç tipleri olarak düzenlenmiştir. Birinci fıkrada “bilişim sisteminin işleyişini engellenmesi veya sistemin bozulması”, ikinci fıkrada ise “bilişim sistemindeki verilerin bozulması, yok edilmesi, değiştirilmesi, erişilmez kılınması, sisteme verilerin yerleştirilmesi veya verileri başka bir yere gönderilmesi” eylemleri suç haline getirilmiştir.
Bu düzenleme ile bilişim sisteminin her nasıl olursa olsun çalışmasının engellenmesi, sistemin bozulması ve verilere zarar verilmesi ya da erişilmez kılınması cezalandırılmak istenmektedir. Maddenin gerekçesinde de, bilişim sistemlerine yönelik zarar verme eylemlerinin ayrı bir suç haline getirildiği belirtilmektedir.
Bu suçlar ile hem bütün halinde bilişim sistemine hem de verilere zarar verilmesi eylemleri suç olarak düzenlenmektedir.
Korunan Hukuksal Değer:
TCK.nun 244. maddesinde korunan hukuksal değer, hem bilişim sisteminin hem de bu sistem içerisinde yer alan verilerin veya diğer unsurların sağlam ve güvenli bir şekilde çalışabilirliğinin korunmasıdır.
Birinci fıkrada, bir bütün olarak bilişim sisteminin işleyişi korunmak istenirken, ikinci fıkrada ise, sistemin içinde yar alan veriler korunmak istenmektedir.
Fail:
TCK’nun 244/1-2. madde ve fıkralarındaki suçun faili gerçek kişi olan herkes olabilir.
Bu suçların failinin tespiti için, eğer eylem bilişim sistemine yönelik olarak gerçekleştirilmişse sistemin kendisinin, bilişim sisteminin içerdiği verilere yönelik gerçekleştirilmişse bu verilerin, hem bilişim sistemine hem de verilere karşı gerçekleştirilmişse her ikisinin ayrı ayrı mülkiye, kullanım ve tasarruf haklarının kime ait olduğu ve zararı kimin meydana getirdiği açıkça ortaya konulmalıdır.
Mağdur:
Herkes bu suçun mağduru olabilir.
Bu suçları oluşturan hareketlerin gerçekleştirilmesi sonucunda; bilişim sistemine ve/veya verilerle oluşturulan yazılım, ekonomik bilgiler, bilimsel çalışmalar, bilgi vb. değerlere herhangi bir engel, arıza ya da gecikme olmadan ulaşılmasında ve kullanılmasında çıkarı bulunan ve bilişim sistemi ve/veya veriler üzerinde tasarruf yetkisi bulunan kişi bu suçun mağduru olacaktır.
Suçun Konusu:
244. maddenin 1. fıkrasında düzenlenen bilişim sisteminin işleyişinin engellenmesi ve bozulması suçunun konusunu bilişim sistemi oluştururken, 2. fıkrasında düzenlenen verilerin yok edilmesi veya değiştirilmesi suçunun konusunu ise bilişim sistemlerinde yer alan veriler oluşturmaktadır.