İdare Hukuku & İdari işlemlerin unsurları & İdari Davalar
İdarenin hukuka aykırı, keyfi ve siyasi bir eylemine mi maruz kaldınız? Emsal olaylara farklı size farklı bir idari işlem mi uygulandı? Haksız vergi tarhı mı yapıldı? Yada hukuki şartlara uyulmadan kamulaştırmaya mı maruz kaldınız? İdarenin keyfi, hukuka aykırı işlemi nedeniyle hukuki ve mali haklarınız zarar mı gördü? hak kaybına mı uğradınız?
Kamu personel isiniz haksız ve hukuka aykırı disiplin cezası uygulamasına mı maruz kaldınız? bu sizin kariyerinizi etkileyecek terfi almanızı engelleyecek bir durum
İdare karşısında hukuki ve mali haklarınızı aramak istiyorsanız doğru yerdesiniz. Randevu almak için hemen arayın. Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi nitelikli hizmetiyle idare karşısında hak aramanızı kolaylaştıracaktır
İdarenin, idari yargı yerlerince yargısal denetime tabi tutulması hukuk devleti ilkesinin en önemli unsurunu oluşturmaktadır. Buradan hareketle, yalnızca idarenin değil, Devletin de bütün eylem ve işlemlerinin yargı denetimine tabi tutulması olgusu da hukuk devleti ilkesinin doğal bir sonucu olmaktadır. Kural olarak idarenin işlem ve eylemleri üzerindeki yargısal denetim, hukuka uygunluk açısından yapılmaktadır. İdarenin işlem ve eylemlerinin yerindeliği yargı yerlerince denetlenemez.
İdari işlemler yargısal denetime tabi tutulurken hukuka uygunluk denetiminin esas unsurları olan “Yetki”, “Şekil”, “Sebep”, “Konu” ve “Maksat” unsurlarını açıklamaya çalışarak bu yönlerden birinin veya birkaçının sakat olması halinde işlemlerin iptale mahkum edilmeleri söz konusudur.
“YETKİ” İdare hukukumuzda kamu düzeni ile ilgili geniş anlam yükletilmiş bir terim olup, genel olarak yer yönünden yetki, zaman yönünden yetki, kişi yönünden yetki ve konu yönünden yetki olarak iptal davalarında bu bağlamda irdelenmektedir. Yer yönünden yetki, kamu görevlilerinin coğrafi alan bakımından önceden belirlenmiş yetkilerini, zaman yönünden yetki ise kamu görevlisinin görevli olduğu süreç içinde kendisine tanınmış olan yetkiyi kullanabileceği hususlarını ihtiva etmektedir. Kişi yönünden yetki ile de astın üst yerine veya üstün ast yerine işlem tesis etmesi, iki ayrı idari kuruluştan birinin diğeri yerine işlem tesis etmesi, aynı idari teşkilat içerisinde idari birimlerden birinin diğeri yerine işlem tesis etmesi, birden çok idari birimin katılmasıyla tesis olunması gereken işlemlerde bu katılımın gerçekleştirilmesi suretiyle işlem tesis olunması hususlarını içermektedir. Bu konularda sakatlık bulunması hali işlemin iptalini gerektirmektedir.
“SEKİL” İdari İşlem üretme sürecinde takip edilecek yöntemler ve işlemin icra i nitelik alması için tamamlanması gereken aşamalar sekil unsurunu oluşturmaktadır. Resmi Gazete ’de yayınlanması gereken bir tüzük veya yönetmeliğin yayınlanmaması o tüzük veya yönetmeliği şekil yönünden yok hükmünde kılmakta iken idarenin hukuki düzenlemelerle önceden belirlenmiş yöntemlere uymaması, işlem tesis edebilmesi için gerekli ön hazırlıkların yapılmaması, toplantı ve görüşme yöntemine uyulmaması, kişilere tanınan hakların kullandırılmadan işlem tesis olunması ve işlem tesis olu-nurken izlenen yönteme işlem ortadan kaldırılırken de uyulmaması işlemi şekil yönünden sakatlar ve iptalini gerektirir.
“SEBEP” unsuru da işlemin dayanağını göstermektedir. Bu unsur, idareyi işlem tesis etmeye yönelten maddi ve fiili olaylar ya da hukuki gelişmeler olarak ifade edilmektedir. Sebep unsuru idari işlemlerin diğer unsurlarından farklı olarak işlem tesis olunmadan önce bulunmaktadır.
“KONU” unsuru İdare hukukunda işlemlerin doğurduğu sonuç anlamını vermektedir. Diğer bir deyişle idari işlemin konu unsuru o işlemin hukuk aleminde yaptığı etki ve doğurduğu hukuki sonuç veya hüküm olarak ifade edilmektedir. İşlem ile elde edilmek istenilen sonucun imkansız olması, gayri meşru ya da kanun ile suç sayılması o işlem tesis olunurken dayanak alman hukuk kuralının yanlış seçilmesi ve uygulanması, işlemi sakat kılmakta ve konu unsuru yönünden iptalini gerektirmektedir. “MAKSAT” unsuru ise iptal davalarında işlemler üzerinde cereyan edecek hukuka uygunluk denetiminin final unsurudur. Maksat unsuru ile idari işlemden beklenen ve hedeflenen nihai amaç anlatılır. Burada önem ar- zeden husus maksat yönünden hukuka aykırılığın tespitinin diğer unsurlara nazaran farklılık oluşturduğudur. Gerçek tende yetki, şekil, sebep ve konu unsurları yönlerinden hukuka aykırılığın tedbiri dosya içeriğinde bulunan belgelerden çıkarılabilmekte iken maksat unsuru yönünden hukuka aykırılık durumunda ise işlemi tesis eden idare ajanının niyetinin araştırılması ve bir sonuca varılması gerekmektedir. Nitekim diğer unsurlardan yine farklı olarak maksat unsurunda idari yargıç, davacının istemi üzerine araştırma yapmak durumundadır.