Mirasın Reddi (TMK 605-618 Maddeleri)
1. Mirasın Reddi Nedir?
Türk Medeni Kanunu’nun 605. maddesi kapsamında, mirasın reddi, mirasçının miras bırakanın terekesine dahil olan hak ve borçları kabul etmeme hakkını ifade eder. Mirasın reddi, miras bırakanın ölümü ile doğrudan mirasçılara geçen terekenin hukuk düzenlemelerine uygun olarak reddedilmesi sürecidir.
Mirasın Reddinin Amacı
• Mirasçıların borçlardan korunmasını sağlamak.
• Borca batık mirasın mirasçı üzerinde yaratacağı yükü engellemek.
• Miras hukukunda dengeyi ve adaleti korumak.
Mirasın Reddinin Hukuki Temelleri
• TMK 605: Mirasın reddi hakkının tanımı.
• TMK 606: Süre sınırları ve reddin şekli.
• TMK 608: Ret sonrası hukuki sonuçlar.
2. Gerçek ve Hükmi Ret
a. Gerçek Ret (TMK 605/1)
• Gerçek ret, mirasçının açık bir irade beyanıyla mirası reddetmesidir.
• Şartları:
◦ Mirasçının, sulh hukuk mahkemesine yazılı olarak başvurması.
◦ Ret beyanının 3 ay içinde yapılması.
• Sonuçları:
◦ Mirasçı, miras bırakanın borçlarından tamamen kurtulur.
◦ Tereke haklarından da feragat edilmiş olur.
b. Hükmi Ret (TMK 605/2)
• Tereke borçlarının malvarlığını aşması durumunda mirasçının herhangi bir beyanına gerek kalmaksızın miras reddedilmiş sayılır.
• Şartları:
◦ Borçların tereke malvarlığını aşması.
◦ Borca batıklığın tespiti için gerekli belgelerin sunulması.
• Sonuçları:
◦ Borca batık tereke, iflas hükümlerine göre tasfiye edilir.
3. Mirasın Reddi İçin Süreler
Hak Düşürücü Süre (TMK 606)
• Mirasın reddi hakkı, mirasçıya ölüm tarihinden itibaren 3 ay süreyle tanınır.
• Vasiyetname ile atanmış mirasçılarda bu süre, vasiyetnamenin tebliğinden itibaren başlar.
Geç Sürede Ret Talebi
Mirasçı, haklı mazeret göstermesi durumunda sürenin uzatılmasını talep edebilir. Bu, mahkeme takdirine bağlıdır ve şu durumlarda uygulanabilir:
• Tereke borçlarının kapsamının geç öğrenilmesi.
• Mirasçının önemli bir sebep ile süreyi kaçırması.
4. Mirasın Reddi’nin Sonuçları
Borçlardan Kurtulma
• Mirası reddeden mirasçılar, tereke borçlarından sorumlu olmaz.
• Red sonrası, miras sıradaki mirasçılara geçer.
Tereke Tasfiyesi
• Eğer tüm mirasçılar mirası reddederse, tereke, iflas hükümlerine göre tasfiye edilir.
• Tasfiye sırasında borçların ödenmesi ve kalan malvarlığının düzenlenmesi mahkeme tarafından yönetilir.
Alacaklı Hakları
• Terekenin borca batık olması durumunda alacaklılar, iflas tasfiyesi çerçevesinde haklarını arayabilirler.
5. Tereke Tasfiyesi Süreci
Tereke Envanterinin Hazırlanması
• Tereke varlıkları ve borçlarının ayrıntılı envanteri hazırlanır.
• Bu envanter, mirasın reddi sürecinde önem taşır.
Tasfiye Sürecinin Yürütülmesi
• Borçlar, alacaklıların öncelik sırasına göre ödenir.
• Artan malvarlığı olması durumunda bu, ilgili mirasçılara dağıtılabilir.
6. Özel Durumlar (TMK 611-618)
Toplu Ret Durumu
Tüm mirasçıların mirası reddetmesi durumunda, terekenin iflas hükümlerine göre tasfiyesi söz konusu olur.
Usulsüz Ret Beyanı
• Eksik veya hatalı yapılan ret talepleri geçersizdir.
• Bu durumda, mirasçı miras bırakanın borçlarından sorumlu olabilir.
Borca Batıklığın Yanlış Tespiti
Mahkeme, borca batıklık durumu ile ilgili yapılacak itirazlarda detaylı değerlendirme yapar.
7. Miras Hukukunda Karşılaşılan Sorunlar
Geç Beyanlar
Mirasçılar, genellikle süresi içinde ret beyanı yapmadığında hukuki sorumlulukla karşılaşır.
Tereke Borçlarının Belirsizliği
• Borçların tam olarak bilinmemesi, miras reddi sürecini karmaşık hale getirebilir.
• Alacaklıların haklarının korunması için envanterin doğru şekilde hazırlanması gerekir.
8. Pratik Öneriler
• Hukuki Danışmanlık: Mirasçılar, ret sürecinde hukuki yardım alarak olası sorunları en aza indirebilir.
• Zamanında İşlem: Hak düşürücü süreler içinde ret işlemlerinin yapılması önemlidir.
• Tereke Borçlarının İncelenmesi: Borca batıklığın tespiti için ayrıntılı bir envanter çalışması yapılmalıdır.
Türk Medeni Kanunu’nun Mirasın reddi ile lgili hükümler,
B. Ret
I. Ret beyanı
1. Ret hakkı Madde 605-Yasal ve atanmış mirasçılar mirası reddedebilirler. Ölümü tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır.
2. Süre a. Genel olarak Madde 606- Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için miras bırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar. b. Terekenin yazımında Madde 607- Koruma önlemi olarak terekenin yazımı hâlinde mirası ret süresi, yasal ve atanmış mirasçılar için yazım işleminin sona erdiğinin sulh hâkimi tarafından kendilerine bildirilmesiyle başlar.
3. Ret hakkının geçmesi Madde 608- Mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçer. Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin miras bırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlar. Ancak bu süre, kendilerinin miras bırakanından geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça sona ermez. Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten işlemeye başlar.
4. Reddin şekli Madde 609- Mirasın reddi, mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır. Reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekir. Sulh hâkimi, sözlü veya yazılı ret beyanını bir tutanakla tespit eder. Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir. Tutanağın ve kütüğün nasıl tutulacağı Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
II. Ret hakkının düşmesi Madde 610- Yasal süre içinde mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız şartsız kazanmış olur. Ret süresi sona ermeden mirasçı olarak tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya miras bırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine maleden mirasçı, mirası reddedemez. Zamanaşımı veya hak düşümü sürelerinin dolmasına engel olmak için dava açılması ve cebrî icra takibi yapılması, ret hakkını ortadan kaldırmaz.
III. Mirasçılardan biri tarafından ret Madde 611- Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, hak sahiplerine geçer. 31 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 139 uncu maddesiyle, bu fıkrada yer alan “tüzükle” ibaresi “Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle” şeklinde değiştirilmiştir. Mirası reddeden atanmış mirasçının payı, miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufundan arzusunun başka türlü olduğu anlaşılmadıkça, miras bırakanın en yakın yasal mirasçılarına kalır.
IV. En yakın mirasçıların tamamı tarafından ret
1. Genel olarak Madde 612- En yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras, sulh mahkemesince iflâs hükümlerine göre tasfiye edilir. Tasfiye sonunda arta kalan değerler, mirası reddetmemişler gibi hak sahiplerine verilir.
2. Mirasın sağ kalan eşe geçmesi Madde 613- Altsoyun tamamının mirası reddetmesi hâlinde, bunların payı sağ kalan eşe geçer.
3. Sonra gelen mirasçılar yararına ret Madde 614- Mirasçılar, mirası reddederken, kendilerinden sonra gelen mirasçılardan mirası kabul edip etmeyeceklerinin sorulmasını tasfiyeden önce isteyebilirler. Bu takdirde ret, sulh hâkimi tarafından daha sonra gelen mirasçılara bildirilir; bunlar bir ay içinde mirası kabul etmezlerse reddetmiş sayılırlar. Bunun üzerine miras, iflâs hükümlerine göre tasfiye edilir ve tasfiye sonunda arta kalan değerler, önce gelen mirasçılara verilir.
V. Ret süresinin uzatılması Madde 615- Önemli sebeplerin varlığı hâlinde sulh hâkimi, yasal ve atanmış mirasçılara tanınmış olan ret süresini uzatabilir veya yeni bir süre tanıyabilir.
VI. Vasiyetin reddi Madde 616- Vasiyet alacaklısının vasiyeti reddetmesi hâlinde, miras bırakanın arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça, bu redden vasiyet yükümlüsü yararlanır.
VII. Mirasçıların alacaklılarının korunması Madde 617- Malvarlığı borcuna yetmeyen mirasçı, alacaklılarına zarar vermek amacıyla mirası reddederse; alacaklıları veya iflâs idaresi, kendilerine yeterli bir güvence verilmediği takdirde, ret tarihinden başlayarak altı ay içinde reddin iptali hakkında dava açabilirler. Reddin iptaline karar verilirse, miras resmen tasfiye edilir. Bu suretle tasfiye edilen mirastan reddeden mirasçının payına bir şey düşerse bundan, önce itiraz eden alacaklıların, daha sonra diğer alacaklıların alacakları ödenir. Arta kalan değerler ise, ret geçerli olsa idi bundan yararlanacak olan mirasçılara verilir.
VIII. Ret hâlinde sorumluluk Madde 618- Ödemeden âciz bir miras bırakanın mirasını reddeden mirasçılar, onun alacaklılarına karşı, ölümünden önceki beş yıl içinde ondan almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü olacakları değer ölçüsünde sorumlu olurlar. Olağan eğitim ve öğrenim giderleriyle âdet üzere verilen çeyiz, bu sorumluluğun dışındadır. İyiniyetli mirasçılar, ancak geri verme zamanındaki zenginleşmeleri ölçüsünde sorumlu olurlar.
Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi, mirasın reddi konusunda müvekkillerine kapsamlı hizmetler sunmaktadır. Bu hizmetler, Türk Medeni Kanunu’nun 605-618. maddelerine uygun olarak yürütülmekte ve müvekkillerin haklarını en iyi şekilde korumayı hedeflemektedir. İşte ofisin bu alandaki hizmetleri:
Mirasın Reddi ile İlgili Hizmetler
- Danışmanlık Hizmeti:
- Mirasın reddi süreci hakkında müvekkillere detaylı bilgi verilmesi.
- Tereke borçlarının ve malvarlığının incelenmesi.
- Mirasın reddi için gerekli belgelerin hazırlanması.
- Dava Takibi:
- Sulh hukuk mahkemesinde mirasın reddi davalarının açılması ve takibi.
- Hak düşürücü süre içinde ret beyanının yapılması için hukuki destek.
- Geç ret taleplerinde haklı mazeretlerin mahkemeye sunulması.
- Tereke Tasfiyesi:
- Tereke envanterinin hazırlanması ve borçların tespiti.
- Borca batık terekenin iflas hükümlerine göre tasfiye edilmesi sürecinde temsil.
- Alacaklı Haklarının Korunması:
- Tereke borçlarının ödenmesi sürecinde alacaklıların haklarının korunması.
- Mirasçılar arasında uyuşmazlıkların çözümü.
- Hükmi Red Durumları:
- Borca batık tereke durumlarında hükmi reddin uygulanması.
- Mahkeme sürecinde gerekli belgelerin hazırlanması ve sunulması.
Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi’nin Yaklaşımı
- Kişiye Özel Çözümler: Her müvekkilin durumuna uygun stratejiler geliştirilir.
- Hızlı ve Etkin Hizmet: Mirasın reddi sürecinde zaman kaybını önlemek için hızlı işlem yapılır.
- Hukuki Güvence: Müvekkillerin haklarının en iyi şekilde korunması sağlanır.
Bu hizmetler, mirasın reddi sürecinde müvekkillerin karşılaşabileceği tüm hukuki sorunları çözmeyi amaçlamaktadır. Daha fazla bilgi için ofisin resmi web sitesini ziyaret edebilir veya doğrudan iletişime geçebilirsiniz.