🧾 Senet ve Çek Alacaklarının Tahsili
Senet ve Çek Alacaklarının Tahsili, ticari ilişkilerde en sık karşılaşılan ödeme uyuşmazlıklarının başında gelir. Bu belgeler, Türk Ticaret Kanunu ve İcra ve İflas Kanunu kapsamında özel düzenlemelere tabi olup, alacaklının doğrudan takip başlatabilmesini sağlar. Senet ve Çek Alacaklarının Tahsili süreci; belge düzeni, ödeme emri, itiraz, mahkeme kararı ve haciz gibi teknik adımları içerir. Her adımın mevzuata uygun yürütülmesi, alacağın hızlı ve güvenli tahsilini mümkün kılar.
Kadıköy veya Şişli’deki çalışma alanlarımızda, Senet ve Çek Alacaklarının Tahsili süreci doğrudan belgeleriniz üzerinden değerlendirilir. Şekil şartları, ödeme tarihi, ciro zinciri ve olası itiraz riskleri birlikte ele alınır. Süreç; ödeme emrinden ilamsız takip türüne, mahkeme kararından hacze kadar tüm teknik aşamalarıyla yapılandırılır. Belgelerinizin hukuki geçerliliği ve tahsil kabiliyeti, mevzuat temelli açıklamalarla sadeleştirilir; ticari güvenlik açısından sağlam temellere oturtulur.
📄 1. Kıymetli Evrak Kavramı ve Hukuki Dayanak
Senet ve çek, Türk hukukunda “kıymetli evrak” olarak tanımlanır. Bu belgeler, belirli bir miktarın ödeneceğini taahhüt eden ve devredilebilir nitelikte olan özel hukuki araçlardır. Türk Ticaret Kanunu m.670–m.823 arasında çek, bono ve poliçe gibi evrakların düzenlenme şartları, devri ve hukuki sonuçları ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. Ayrıca İcra ve İflas Kanunu m.167 vd. hükümleri, bu belgelerin tahsilinde izlenecek icra yollarını belirler.
🧾 2. Senet ve Çek Türleri
Kıymetli evraklar üç ana gruba ayrılır:
- 📌 Bono (Emre yazılı senet): Belirli bir tarihte ödeme taahhüdü içerir.
- 📌 Poliçe: Üç taraflı ödeme emri içerir.
- 📌 Çek: Görüldüğünde ödenmesi gereken ödeme aracıdır.
Her tür, şekil şartlarına ve zamanaşımı süresine göre farklı hukuki sonuçlar doğurur.
✍️ 3. Şekil Şartları ve Geçerlilik
Senet ve çekin geçerli olabilmesi için bazı zorunlu unsurlar taşıması gerekir:
- 📅 Düzenleme ve ödeme tarihi
- 💰 Bedel (rakam ve yazıyla)
- 🖊️ Keşideci imzası
- 📍 Ödeme yeri
- 👤 Lehtar adı
Eksik düzenlenen belgeler, tahsil sürecinde geçersizlik riski taşır. Özellikle çeklerde keşide tarihi ve imza eksikliği, ödeme emri düzenlenmesini engelleyebilir.
📬 4. İhtarname ve Ön Bildirim Süreci
Tahsil sürecine başlamadan önce borçluya noter kanalıyla ihtarname gönderilmesi, hem hukuki hem stratejik açıdan önemlidir. Bu bildirim, borçlunun ödeme yapması için son bir fırsat sunar ve ileride açılacak davalarda delil niteliği taşır.
İhtarname içeriği:
- 📄 Borcun türü ve miktarı
- 📅 Ödeme süresi
- ⚠️ Aksi halde icra takibi yapılacağı uyarısı
- 🖊️ İmza ve tarih
İhtarname gönderilmesi zorunlu olmasa da, tahsil sürecini güçlendirir.
🧮 5. İlamsız Kambiyo Takibi
Senet ve çek alacakları için özel bir icra yolu olan “ilamsız kambiyo takibi” uygulanır. İcra ve İflas Kanunu m.167 vd. uyarınca, alacaklı doğrudan İcra Müdürlüğü’ne başvurarak ödeme emri düzenlenmesini talep edebilir.
Takip adımları:
- 📄 Takip talebi hazırlanır
- 📎 Kıymetli evrak eklenir
- 📬 Ödeme emri gönderilir
- ❌ Borçlu 10 gün içinde itiraz edebilir
- ⛔ İtiraz edilmezse takip kesinleşir
Bu takip türü, genel ilamsız takibe göre daha hızlı ve güçlü sonuçlar doğurur.
⚖️ 6. İtirazın İptali ve Kaldırılması Davaları
Borçlu, ödeme emrine süresi içinde itiraz ederse, alacaklı “itirazın iptali” veya “itirazın kaldırılması” davası açabilir. Bu davalar, borcun varlığını mahkeme kararıyla tespit etmeye yöneliktir.
Farkları:
- 🧾 İtirazın iptali: Genel mahkemede açılır, delil sunulur.
- 🧾 İtirazın kaldırılması: İcra Hukuk Mahkemesi’nde açılır, belge üzerinden değerlendirme yapılır.
Her iki dava türü, tahsil sürecinin devamı için kritik öneme sahiptir.
🏦 7. Haciz ve Tahsil İşlemleri
Takip kesinleştikten sonra alacaklı, borçlunun mal varlığına haciz işlemi başlatabilir. Bu aşamada banka hesapları, taşınmazlar, araçlar ve üçüncü kişilerdeki alacaklar araştırılır.
Haciz süreci:
- 📍 Haciz talebi yapılır
- 📋 Mal varlığı sorgulanır
- 🛠️ Haciz işlemi uygulanır
- 💳 Satış talebiyle tahsil gerçekleştirilir
Haciz işlemleri, İcra Müdürlüğü denetiminde yürütülür ve yasal sınırlar içinde gerçekleştirilir.
📅 8. Zamanaşımı Süreleri
Senet ve çek alacaklarında zamanaşımı süreleri kıymetli evrak türüne göre değişir:
- 📌 Çek: Görüldüğü tarihten itibaren 6 ay
- 📌 Bono ve poliçe: Vade tarihinden itibaren 3 yıl
- 📌 Ciro edenlere karşı: 1 yıl
Bu süreler içinde takip başlatılmazsa alacak tahsil edilemez hale gelebilir. Zamanaşımı süresi, borçlunun ileri sürmesiyle mahkeme tarafından dikkate alınır.
📚 9. Tasarrufun İptali Davası
Borçlu, mal kaçırma amacıyla üçüncü kişilere devretmişse, alacaklı “tasarrufun iptali davası” açabilir. Bu dava, borçlunun malvarlığını koruma amacıyla yapılan işlemlerin geçersiz sayılmasını sağlar.
Dava şartları:
- 📄 Geçersiz devir işlemi
- 📅 Takip kesinleşmiş olmalı
- ⚠️ Borçlu kötü niyetli olmalı
- 🧾 Üçüncü kişiyle yakın ilişki bulunmalı
Tasarrufun iptali, tahsil sürecini güçlendiren bir hukuki araçtır.
📈 10. Ticari İlişkilerde Senet ve Çek Kullanımı
Senet ve çek, ticari hayatın en yaygın ödeme araçlarıdır. Ancak bu belgelerin düzenlenmesi kadar tahsil süreci de dikkatle yönetilmelidir. Özellikle vadeli satışlar, tedarik sözleşmeleri ve hizmet alımları gibi ilişkilerde bu belgeler güvence sağlar.
Dikkat edilmesi gerekenler:
- 📄 Belgelerin eksiksiz düzenlenmesi
- 📅 Vade takibi yapılması
- 📬 İhtar ve takip süreci planlanması
- 🧾 Belgelerin saklanması ve dijitalleştirilmesi
Ticari belgelerin hukuki geçerliliği, tahsil sürecinin temelini oluşturur.
⚖️ Mahkeme Kararı: Alacağın Tespiti ve Tahsil Yetkisi
Senet veya çek alacağına dayalı takipte borçlu ödeme emrine süresi içinde itiraz ederse, alacaklı mahkemeye başvurarak borcun varlığını tespit ettirmek zorundadır. Bu aşamada iki farklı dava türü gündeme gelir:
- 🧾 İtirazın iptali davası: Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Alacaklı, senet veya çekin geçerli olduğunu ve borçlunun ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğini ispatlar.
- 📄 İtirazın kaldırılması davası: İcra Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Kambiyo evrakı tam ve usule uygun düzenlenmişse, mahkeme yalnızca belge üzerinden karar verir.
Her iki dava türü, alacağın mahkeme kararıyla kesinleştirilmesini sağlar. Mahkeme, delilleri değerlendirerek borçlunun ödeme yükümlülüğünü tespit eder ve karar verir.
📜 Kararın İçeriği ve Hukuki Sonuçları
Mahkeme kararı, borçlunun belirli bir miktar parayı ödemesi gerektiğini hükme bağlar. Bu karar, “ilam” niteliğindedir ve doğrudan icra takibine konu edilebilir. Kararda genellikle şu unsurlar yer alır:
- 📌 Alacak miktarı (ana para + faiz)
- 📅 Ödeme süresi
- 📈 Faiz türü ve başlangıç tarihi
- 🧾 Yargılama giderleri ve vekâlet ücreti
- ⛔ Borçlunun ödemezse icra takibine maruz kalacağı
Karar kesinleştiğinde, alacaklı İcra Müdürlüğü’ne başvurarak ilamlı takip başlatabilir.
🏦 Karar Sonrası Tahsil Süreci
Mahkeme kararı alındıktan sonra alacaklı, ilamlı icra takibi başlatır. Bu takip türü, borçlunun mal varlığına doğrudan haciz uygulanmasını sağlar. Süreç şu şekilde ilerler:
- 📄 İlamlı takip talebi hazırlanır
- 📬 Borçluya ödeme emri gönderilir
- ⏳ 7 gün içinde ödeme yapılmazsa haciz talep edilir
- 🏠 Taşınır ve taşınmaz mallara haciz uygulanır
- 💳 Satış işlemiyle alacak tahsil edilir
Mahkeme kararı, tahsil sürecinin hukuki temelini oluşturur ve alacaklının elini güçlendirir.
📌 Senet ve Çek Alacaklarının Tahsili süreci, yalnızca belgeye dayalı değil; aynı zamanda stratejik, mevzuat temelli ve uygulamaya dönük bir değerlendirme gerektirir. Belgelerinizin geçerliliği, ödeme kabiliyeti, ciro zinciri ve olası itiraz riskleri doğrudan incelenmeden tahsil süreci sağlıklı ilerlemez.
📍 Kadıköy Fikirtepe Mahallesi Yıldırım Sokak No:2C veya Şişli Büyükdere Caddesi No:52, Kat:2, Daire:5 adresindeki çalışma alanlarımızda, senet ve çek belgelerinizi birlikte değerlendirebiliriz. Görüşme sırasında:
- 📄 Belgelerin şekil şartları ve hukuki geçerliliği incelenir
- 📬 Ödeme emri ve takip türü belirlenir
- ⚖️ İtiraz ve dava stratejisi yapılandırılır
- 🏦 Tahsil kabiliyeti ve haciz planlaması netleştirilir
📞 İletişim için doğrudan Google doğrulanmış işletme profilimiz üzerinden arayabilir, WhatsApp bağlantısıyla hızlıca görüşme talebi oluşturabilirsiniz. Süreci birlikte yapılandırmak, belgelerinizi güvenli ve mevzuata uygun şekilde değerlendirmek için ofiste yüz yüze görüşme önerilir.
📞 Görüşme talebinizi iletmeniz yeterli; süreci birlikte planlayalım, güvenle tamamlayalım.
📞 İletişim Bilgileri ve Ulaşım
Kenan Uysal Hukuk Ofisi – Kadıköy / İstanbul
- İşletme Adı: AVUKAT KENAN UYSAL 1991 KADIKÖY/ İSTANBUL
- Adres: Fikirtepe Mahallesi, Yıldırım Sokak No:2C, Kadıköy, İstanbul
- Mobil Telefon:
+90 505 329 10 11
- Sabit Telefon:
+90 212 224 57 00
- WhatsApp:
WhatsApp ile iletişim kur
- Web Sitesi:
kenanuysal.av.tr
- Google Haritalar Konumu:
Haritada aç
- Google İşletme Profili:
Google’da görüntüle
- Yol Tarifi Al:
Google Haritalar’da yol tarifi başlat
Kenan Uysal Hukuk Ofisi – Şişli / İstanbul
- İşletme Adı: AVUKAT KENAN UYSAL HUKUK OFİSİ İSTANBUL 1991
- Adres: Büyükdere Caddesi No:52 / 7, Mecidiyeköy Mahallesi, Şişli, İstanbul
- Mobil Telefon:
+90 505 329 10 11
- Sabit Telefon:
+90 212 224 57 00
- WhatsApp:
WhatsApp ile iletişim kur
- Web Sitesi:
kenanuysal.av.tr
- Google Haritalar Konumu:
Haritada aç
- Google İşletme Profili:
Google’da görüntüle
- Yol Tarifi Al:
Google Haritalar’da yol tarifi başlat
