⚖️ Almanya ve Türkiye Arasında Miras Rejimi

Almanya ve Türkiye Arasında Miras Rejimi, uluslararası özel hukuk kuralları çerçevesinde hem vatandaşlık hem de yerleşim yeri esaslarına göre şekillenir. Almanya ve Türkiye arasında miras rejimi uygulamaları; miras bırakanın vatandaşı olduğu ülke, taşınmazın bulunduğu yer ve mirasçının ikamet durumu gibi faktörlere bağlı olarak farklı hükümler doğurabilir.

Almanya ve Türkiye arasında miras rejimi açısından en belirleyici unsur, hangi ülkenin hukukunun uygulanacağıdır; bu da genellikle miras bırakanın son yerleşim yeriyle bağlantılıdır. Almanya ve Türkiye arasında miras rejimi farklılıkları, özellikle gayrimenkul, veraset vergisi ve miras paylaşımı konularında teknik ve hukuki uyum gerektirir.

📚 1. Hukuki Çerçeve

Uluslararası miras işlemleri şu temel düzenlemelere dayanır:

• 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk Kanunu (MÖHUK)
  • Madde 20: Miras, ölen kişinin vatandaşı olduğu ülke hukukuna tabidir.
  • Madde 22: Türkiye’deki taşınmazlar için Türk hukuku uygulanır.
  • Madde 4: Birden fazla vatandaşlığı olan kişilerden biri Türk ise Türk hukuku uygulanır.
• 1929 Türkiye-Almanya Konsolosluk Sözleşmesi
  • Taşınmaz mallarda yer hukukunun uygulanacağı, taşınır mallarda ise vatandaşlık hukukunun geçerli olacağı düzenlenmiştir.
• Türk Medeni Kanunu (TMK)
  • Mirasın geçişi, paylaşımı, reddi ve mirasçılık sıralaması düzenlenmiştir.
• Alman Medeni Kanunu (BGB)
  • §§ 1922–2385 arasında miras hükümleri yer alır. Vasiyetname, zorunlu pay, miras reddi gibi konular detaylandırılmıştır.

🏠 2. Taşınmaz Mallarda Uygulanacak Hukuk

🇹🇷 Türkiye’deki Taşınmazlar

• Türkiye’de bulunan gayrimenkuller için her durumda Türk Medeni Kanunu uygulanır.
• Miras bırakanın vatandaşı ne olursa olsun, taşınmazın bulunduğu ülkenin hukuk sistemi geçerlidir.
• Tapu işlemleri, veraset ilamı ve intikal süreci Türk hukukuna göre yürütülür.

🇩🇪 Almanya’daki Taşınmazlar

• Almanya’daki gayrimenkuller için Alman Medeni Kanunu hükümleri geçerlidir.
• Mirasçılık belgesi (Erbschein) zorunludur.
• Türk vatandaşları Almanya’da mirasçı olduklarında, Alman mahkemelerinden belge almalı ve işlemleri Alman hukukuna göre yürütmelidir.

💼 3. Taşınır Mallarda Uygulanacak Hukuk

• Taşınır mallarda miras bırakanın vatandaşı olduğu ülkenin hukuku geçerlidir.
• Türkiye’deki banka hesapları, araçlar, hisse senetleri gibi mallar Alman vatandaşı tarafından bırakılmışsa Alman hukukuna göre paylaşılır.
• Almanya’daki taşınırlar Türk vatandaşı tarafından bırakılmışsa Türk hukukuna göre paylaşılır.

🧾 4. Veraset İlamı ve Belgelerin Tanınması

📄 Türkiye’de Veraset İlamı

• Sulh Hukuk Mahkemesi veya noter tarafından düzenlenir.
• Yabancı uyruklu mirasçılar için yalnızca mahkeme kararı geçerlidir.
• Belge, mirasçılık sırasını ve pay oranlarını gösterir.

📄 Almanya’da Veraset İlamı (Erbschein)

• Nachlassgericht tarafından düzenlenir.
• Belgelerin Türkiye’de geçerli olması için apostil şerhi ve yeminli tercüme gerekir.
• Bu belge olmadan Türkiye’de işlem yapılamaz.

🧍‍♂️ 5. Çifte Vatandaşlık ve Mavi Kart Sahipleri

🪪 Çifte Vatandaşlar

• Miras bırakan veya mirasçı çifte vatandaş ise, yerleşim yeri ve malın bulunduğu ülke birlikte değerlendirilir.
• MÖHUK’a göre Türk vatandaşlığı varsa Türk hukuku önceliklidir.

🪪 Mavi Kart Sahipleri

• Türk vatandaşlığından çıkan kişiler için düzenlenmiş özel kimliktir.
• Türkiye’de taşınmaz edinme ve miras alma hakları korunur.
• Tapu, vergi ve veraset işlemleri Türk vatandaşlarıyla aynı şekilde yürütülür.

📜 6. Alman Miras Hukuku Açısından Temel İlkeler

👨‍👩‍👧 Yasal Mirasçılık

• Altsoy (çocuklar, torunlar), eş, anne-baba, kardeşler gibi sıralı sistem uygulanır.
• Vasiyetname yoksa bu sıralama esas alınır.

✍️ Vasiyetname

• El yazısı ile yazılmalı, tarih ve imza içermelidir.
• Noter onayı zorunlu değildir ancak tavsiye edilir.
• Vasiyetname ile mirasçılar belirlenebilir.
  

  🛡️ Pflichtteil – Zorunlu Miras Payı Almanya’da Yaşayan Türk Vatandaşları ve Çifte Vatandaşlar Açısından

  🇩🇪 1. Alman Hukukunda Korunan Mirasçı Hakları

  Pflichtteil, miras bırakanın vasiyetname ile mirasçıyı dışlamış olsa bile, belirli yakın akrabaların mirastan asgari bir parasal hak talep edebilmesini sağlayan bir düzenlemedir. Bu hak, mirasın mülkiyetine değil, yalnızca nakdi alacak hakkına dayanır. Mirasçının mirastan çıkarılması, bu hakkı ortadan kaldırmaz.

  👨‍👩‍👧 2. Kimler Bu Haktan Yararlanabilir?

  Pflichtteil hakkı, yalnızca aşağıdaki kişiler için geçerlidir:

  • Altsoy: Çocuklar, torunlar
  • Eş: Evli olunan kişi
  • Anne ve baba: Altsoy yoksa

  Bu kişiler, miras bırakanın vasiyetnameyle mirastan çıkarmış olsa bile, mirasın net değeri üzerinden nakdi talepte bulunabilir. Kardeşler, büyükanne-büyükbaba veya daha uzak akrabalar bu haktan yararlanamaz.

  📐 3. Zorunlu Payın Hesaplanması

  Pflichtteil miktarı, yasal miras payının yarısı kadar olup, yalnızca nakit olarak talep edilebilir. Örnek:

  • Yasal miras payı %25 olan bir çocuk, mirastan dışlanmışsa
  • Zorunlu pay hakkı: %12,5 oranında nakdi alacak

  Hesaplama yapılırken:

  • Mirasın net değeri esas alınır
  • Borçlar, cenaze masrafları ve vasiyetle yapılan bağışlar düşülür
  • Gayrimenkuller, menkul kıymetler ve nakit varlıklar dahil edilir

  ---

  📝 4. Talep Süreci ve Şekli

  Pflichtteil hakkı, mirasçılara karşı talep edilmedikçe uygulanmaz. Hak sahibi kişi:

  • Mirasın açılmasından sonra
  • Mirasçılara yazılı olarak başvurarak
  • Mirasın içeriği ve değeri hakkında bilgi talep eder

  Mirasçılar, bu talebe karşılık olarak mirasın dökümünü ve değerini açıklamakla yükümlüdür. Gerekirse noter aracılığıyla resmi değerleme yapılabilir.

  ⏳ 5. Süre Sınırı ve Zamanaşımı

  Pflichtteil talebi, mirasın açılmasından itibaren 3 yıl içinde ileri sürülmelidir. Bu süre içinde talep edilmezse hak zamanaşımına uğrar. Süre, miras bırakanın ölüm tarihiyle değil, mirasçının hakkını öğrendiği tarihle başlar.

  ⚠️ 6. İstisnalar ve Sınırlamalar

  Pflichtteil hakkı bazı durumlarda geçersiz hale gelebilir:

  • Miras bırakan ile mirasçı arasında ağır suç veya şiddet geçmişi varsa
  • Mirasçı, mirastan feragat etmişse
  • Mirasçı, mirası reddetmişse
  • Mirasçı, miras bırakanın ölümünden önce vefat etmişse

  Bu durumlarda zorunlu pay hakkı doğmaz veya düşer.

  🇹🇷 7. Türkiye’de Yaşayan Alman Vatandaşları Açısından

  Alman vatandaşı olup Türkiye’de yaşayan kişiler, Almanya’daki miras işlemlerinde zorunlu pay hakkına sahiptir. Ancak Türkiye’deki taşınmazlar için Türk Medeni Kanunu geçerli olduğundan, burada zorunlu pay değil, saklı pay kavramı uygulanır.

  Türkiye’deki miras işlemlerinde:

  • Saklı paylı mirasçılar (altsoy, eş, anne-baba) korunur
  • Saklı pay ihlali varsa tenkis davası açılabilir
  • Vasiyetname veya bağışlar, saklı payı aşarsa geri alınabilir

  🪪 8. Çifte Vatandaşlar Açısından Uygulama

  Çifte vatandaş olan kişiler (Türk ve Alman):

  • Almanya’daki miras işlemlerinde Alman hukukuna göre zorunlu pay talep edebilir
  • Türkiye’deki taşınmazlar için Türk Medeni Kanunu uygulanır
  • Yerleşim yeri Almanya ise, Alman mahkemeleri yetkilidir
  • Yerleşim yeri Türkiye ise, Türk mahkemeleri yetkilidir

  Bu kişiler, iki hukuk sisteminin kesiştiği durumlarda hem saklı pay hem de zorunlu pay haklarını değerlendirebilir.

  📩 Hukuki Destek

  Pflichtteil talepleri, mirasın reddi, vasiyetname incelemesi ve mirasçılık belgeleri gibi işlemler teknik ve hukuki detaylar içerir. Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi, hem Türk hem Alman hukuk sistemine uygun danışmanlık sunar.

❌ Ausschlagung – Alman Hukukunda Mirasın Reddi

📌 1. Kavramın Tanımı

Ausschlagung, mirasçının miras hakkını resmi olarak reddetmesi anlamına gelir. Almanya’da miras, ölüm anında mirasçılara geçer; ancak mirasçı bu hakkı istemiyorsa, belirli süre ve şekil kurallarına uyarak mirası reddedebilir. Reddin amacı genellikle borçlu bir terekenin yükümlülüklerinden kaçınmaktır.

📜 2. Mevzuat Dayanağı

• BGB § 1942 – 1956 maddeleri arasında düzenlenmiştir.
• Miras reddi, mirasın geçişini engellemez; sadece mirasçının hak ve borçlardan feragat etmesini sağlar.
• Reddin ardından miras, sıradaki mirasçılara geçer.

⏳ 3. Süre Sınırı

Mirasın reddi için süreler kesin ve bağlayıcıdır:

• Almanya’da ikamet eden mirasçılar için: Ölüm tarihinden itibaren 6 hafta
• Yurt dışında ikamet eden mirasçılar için: Ölüm tarihinden itibaren 6 ay

Süre, mirasçının miras hakkını öğrendiği tarihten itibaren başlar. Bu nedenle ölüm tarihi değil, mirasçılık bilgisinin edinildiği tarih esas alınır.

📝 4. Reddin Şekli ve Usulü

Miras reddi, yazılı beyanla yapılır ve aşağıdaki şekil şartlarına uymalıdır:

• Nachlassgericht (Sulh Mahkemesi) nezdinde beyan edilmelidir.
• Beyan, noter huzurunda düzenlenmeli veya mahkemeye doğrudan sunulmalıdır.
• Red beyanı açık, kesin ve geri alınamaz olmalıdır.
• Reddin ardından miras, sıradaki mirasçılara geçer.

⚠️ 5. Reddin Sonuçları

• Mirasçı, terekeye ait hiçbir hak veya borcu üstlenmez.
• Miras üzerindeki tasarruf yetkisi sona erer.
• Miras, sıradaki mirasçılara geçer.
• Reddeden kişi, mirasla ilgili hiçbir işlem yapamaz (satış, devir, bağış vs.).

🧍‍♂️ 6. Türkiye’de Yaşayan Alman Vatandaşları Açısından

Türkiye’de bulunan taşınmazlar için Türk Medeni Kanunu uygulanır. Bu nedenle Ausschlagung işlemi Almanya’da yapılsa bile, Türkiye’deki miras işlemleri için ayrıca Türk hukukuna göre mirasın reddi gerekebilir. Bu durumda:

• Türkiye’de Sulh Hukuk Mahkemesi’ne 3 ay içinde başvuru yapılmalıdır.
• Almanya’daki red işlemi, Türk mahkemelerinde doğrudan geçerli olmayabilir.
• Apostil şerhi ve yeminli tercüme ile belge sunulması gerekebilir.

🪪 7. Çifte Vatandaşlar Açısından Uygulama

Çifte vatandaş olan kişiler (Türk ve Alman):

• Almanya’daki miras için Ausschlagung hakkını Alman hukukuna göre kullanabilir.
• Türkiye’deki miras için Türk Medeni Kanunu’na göre ayrıca red işlemi yapmaları gerekebilir.
• Her iki ülkede ayrı ayrı işlem yapılması, çifte yükümlülük doğurabilir.
• Red işlemi, mirasın tamamı için geçerlidir; kısmi reddi mümkün değildir.

📌 8. Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Süreler kesin olup, kaçırılması durumunda miras otomatik olarak kabul edilmiş sayılır.
• Red işlemi geri alınamaz.
• Mirasçının mirasla ilgili herhangi bir işlem yapması (örneğin satış) reddi geçersiz kılar.
• Reddin ardından miras, sıradaki mirasçılara geçer; onlar da aynı süre içinde red hakkına sahiptir.

📩 Hukuki Destek ve İletişim

Ausschlagung işlemleri, süre ve şekil açısından hassas hukuki süreçlerdir. Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi, hem Almanya’daki miras reddi işlemleri hem de Türkiye’deki tapu ve veraset süreçleri için mevzuata uygun danışmanlık sunar.

📉 7. Türkiye’de Mirasın Reddi

❌ Mirasın Reddi

• Ölüm tarihinden itibaren 3 ay içinde Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurulmalıdır.
• Red edilen miras, sıradaki mirasçılara geçer.
• Kısmi reddi mümkün değildir.

8-💰 2025 Veraset ve İntikal Vergisi – Oranlar ve İstisnalar

📊 Vergi Tarifesi – Matrah Dilimlerine Göre Oranlar

• Vergi artan oranlıdır; her dilim için ayrı oran uygulanır.
• İvazsız intikaller (bağış, hibe, çekiliş ikramiyesi) için oranlar daha yüksektir.

🧮 2025 İstisna Tutarları – Muafiyet Sınırları

• İstisna tutarları, 2024 yılı için belirlenen %43,93 yeniden değerleme oranına göre artırılmıştır.
• Her mirasçı için ayrı ayrı uygulanır.
• İstisna tutarı aşan kısım için vergi hesaplanır.

📝 Beyanname Süresi

• Türkiye’de ölüm gerçekleştiyse: 4 ay
• Yurt dışında ölüm gerçekleştiyse: 6 ay
• Beyanname, mirasçının ikamet ettiği vergi dairesine verilir.
• Beyanname verilmeden tapu devri, banka erişimi veya araç tescili yapılamaz.

💳 Ödeme Şekli

• Vergi, 3 yıl içinde 6 eşit taksitte ödenir.
• Taksit ayları: Mayıs ve Kasım
• İlk taksit ödenmeden taşınmaz devri yapılamaz.
• Gecikme durumunda faiz ve ceza uygulanır.

🇩🇪 Almanya’da Veraset Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Almanya’da miras kalan malvarlığı üzerinden alınan veraset vergisi (Erbschaftsteuer), mirasçının akrabalık derecesine ve mirasın net değerine göre değişen oranlarla uygulanır. Sistem üç vergi sınıfına ayrılmıştır:

1. Vergi Sınıfları ve Muafiyetler

Muafiyet, vergiden istisna edilen tutardır. Örneğin bir çocuk, 400.000 €’ya kadar olan mirası vergisiz alabilir.

2. Vergi Oranları (2025 itibarıyla)

Örnek: Bir çocuk, 500.000 € miras alırsa ilk 400.000 € vergiden muaftır. Kalan 100.000 € için %15 oranında vergi öder.

3. Teknik Detaylar

• Net değer, borçlar ve masraflar düşüldükten sonra kalan miras miktarıdır.
• Vergi beyannamesi, mirasın edinilmesinden itibaren genellikle 3 ay içinde vergi dairesine bildirilmelidir.
• Gayrimenkul, işletme varlıkları ve özel eşyalar ayrı ayrı değerlendirilir.
• İkamet durumu, mirasçının veya miras bırakanın Almanya’da yaşayıp yaşamadığına göre küresel varlıklar da vergilendirilebilir.

Almanya’da veraset vergisi uygulamasında gayrimenkul, işletme varlıkları ve özel eşyalar ayrı ayrı değerlendirilir. Bu değerlendirme, Alman Değerleme Kanunu (Bewertungsgesetz) çerçevesinde yapılır ve her varlık türü için farklı yöntemler uygulanır:

🏠 Gayrimenkul

• Piyasa değeri esas alınır. Vergi matrahı, taşınmazın güncel piyasa değeri üzerinden hesaplanır.
• İstisna: Miras kalan konutta eş veya çocuklar kesintisiz 10 yıl boyunca ikamet ederse, bu taşınmaz vergiye tabi olmayabilir.

 İşletme Varlıkları

• Şirket hisseleri, aktifler, ticari mülkler ayrı ayrı değerlenir.
• İstisna: Küçük ve orta ölçekli işletmeler için bazı muafiyetler ve ertelemeler uygulanabilir.
• Değerleme yöntemi: İşletmenin gelir potansiyeli ve varlık yapısına göre özel hesaplamalar yapılır.

🎁 Özel Eşyalar ve Nakit

• Nakit, ziynet eşyası, sanat eserleri, araçlar gibi varlıklar piyasa değeriyle vergilendirilir.
• Kişisel kullanım eşyaları genellikle düşük değerli sayılır, ancak toplam miras içinde dikkate alınır.

🌍 İkamet Durumu ve Küresel Varlıklar

Alman veraset vergisi, miras bırakanın veya mirasçının Almanya’da ikamet etme durumuna göre küresel varlıkları da kapsayabilir:

• Tam yükümlülük: Miras bırakan veya mirasçı son 5 yıl içinde Almanya’da ikamet ettiyse, dünya genelindeki tüm varlıklar vergilendirilir.
• Dar yükümlülük: Almanya’da ikamet yoksa, sadece Almanya’daki varlıklar vergilendirilir.
• Kamu görevlileri istisnası: Yurt dışında görevli Alman kamu çalışanları için küresel varlıklar yine vergilendirilir.

📌 Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Beyanname verilmeden hiçbir miras işlemi yapılamaz.
• İstisna tutarları, mirasçının derecesine göre ayrı ayrı uygulanır.
• Vergi matrahı, istisna düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden hesaplanır.
• Tapu, banka ve noter işlemleri için vergi beyannamesi ve ödeme belgeleri ibraz edilmelidir.

🔍 8. Malvarlığı Tespiti ve Teknik Süreçler

🏢 Malvarlığı Tespiti

• Tapu Sicil Müdürlüklerinden gayrimenkul sorgulaması
• Bankalardan mevduat ve kiralık kasa bilgileri
• Vergi dairelerinden borç ve beyan durumu
• Avukat vekâleti ile Türkiye genelinde araştırma yapılabilir

📑 Belgelerin Hazırlanması

• Uluslararası ölüm belgesi
• Akrabalık belgeleri (nüfus kayıt örneği, doğum belgeleri)
• Yeminli tercüme ve noter onayı
• Apostil şerhi (ilgili ülkenin yetkili makamından)

📩 Hukuki Destek ve İletişim

Sınır ötesi miras işlemlerinde hukuki danışmanlık, veraset ilamı temini, mirasın reddi ve taşınmaz intikali gibi konularda destek almak için bizimle iletişime geçin. Avukat Kenan Uysal Hukuk Ofisi, hem Türk hem Alman hukuk sistemine uygun çözümler sunar.

 📞 Sabit Telefon: +90 212 224 57 00
📱 Mobil Telefon: +90 505 329 10 11
💬 WhatsApp: Mesaj Gönder
📧 E-posta: info@kenanuysal.av.tr
🌐 Web Sitesi: www.kenanuysal.av.tr

🏢 Kadıköy Ofisi

📍 Adres: Fikirtepe Mahallesi, Yıldırım Sokak No:2C, Fortis Sinanlı, Kadıköy / İstanbul
🗺️ Haritada Görüntüle
🏢 Google İşletme Profili

🏢 Şişli Ofisi

📍 Adres: Büyükdere Caddesi No:52, Kat:2, Daire:5, Şişli / İstanbul
🗺️ Haritada Görüntüle
🏢 Google İşletme Profili